BASIN

İplik Çeşitleri

Ham maddelerine, yapılarına ve kullanım yerine göre çeşitlere ayrılan iplik bir lif topluluğudur. Bu lif topluluğunun iplik formunu alması için çekim işlemi uygulanır, istenilen ölçülere getirilir, büküm ve kat verildikten sonra da kullanıma hazır hale getirilir.
Uluslararası İstanbul İplik Fuarı da sektörün bir numaralı ticaret merkezi olarak tüm bu iplik çeşitlerinin bir arada sergilendiği bir pazar konumunda ziyaretçi ve katılımcılarını buluşturur. İstanbul İplik Fuarı’nda pamuk iplikler, yün iplikler, viskon(floş) iplikler, ipek iplikler, tekstüre iplikler, organik iplikler, rejenere iplikler, teknik iplikler, elastan iplikler, akrilik iplikler, polyester iplikler, naylon iplikler, fantezi iplikler, polipropilen iplikler, metalik iplikler, el örgü iplikleri ve elyaflar alıcıları bekliyor.

Pamuk İplikler

Pamuk ipliği, pamuk bitkisinin kapsülündeki koza tohumlarından alınan elyafların çeşitli makinelerde işlenmesi ile ilde edilen iplik çeşididir. Lif özelliklerine göre penye, karde ve vigoine olarak sınıflandırılabilir. Penye ince ve uzun liflerden, karde kalın ve kısa liflerden oluşurken vigoine ise karde ve penye iplik atıklarından elde edilir.
Pamuk ipliğinin bir başka sınıflandırması da oluşum özelliklerinden yola çıkılarak yapılır. Klasik iğ sistemi ile bükülerek oluşan ring iplik ve hava basıncı ile liflere tur verilerek elde edilen open-end iplik oluşumlarına göre pamuk ipliği çeşitleri olarak nitelendirilir.

Pamuk ipliği için kullanılan elyaf için en önemli kriterler temizlik derecesi, renk ve ortalama ştapel uzunluğudur.

Yün İplikler

Yün iplikler protein esaslı liflerle elde edilen iplik türüdür. Bu lifler de koyun, keçi gibi hayvanların tüylerinden elde edilir.  Bu iplik türünü de kendi içinde ikiye ayırmak mümkündür. Kısa lif oranı yüksek, taranmamış yün elyaflarından yapılan çeşidine ştrayhgarn denirken, uzun lifli yün elyaflardan elde edilen çeşidine kamgran ismi verilir.
Ştrayhgarn ipliklerden elde edilen kumaşlar ile palto, manto gibi giyecekler, battaniye, halı, kilim gibi ev tekstili ürünleri üretilir. Bunun yanı sıra kamgran ipliklerden dokunan kumaşlardan takım elbise, ceket, etek gibi kaliteli kıyafetler, ince örgü kumaşlar, kazaklar üretilir.

Viskon(Floş) İplikler

Rejenere selüloz elyafından elde edilen ipliklere floş(rayon), şapel haldeki elyaftan elde edilen ipliklere de viskon iplik denir. Floş ipliklerde görünün ipeğe benzerken, viskon ipliklerde daha çok pamuğa benzer. Floş-viskon iplikler dokuma ve örme kumaşlarda çok geniş bir kullanıma sahiptir. Basşta ev tekstili olmak üzere hazır giyimde ve endüstriyel alanlarda kullanılır. Şık ve dökümlü fantezi kıyafetlerin yapımının yanı sıra üst giyimde astar olarak da kullanılan bir iplik türüdür. 

İpek İplikler

İpek ipliği, ipek böceklerinin kozalarından elde edilen hayvansal kaynaklı doğal elyaftan üretilmiş iplik çeşididir. Belli aşamalardan geçirildikten sonra iplik formuna getirilip, örme ve dokumada kullanılmak üzere; çok ince, yumuşak ve parlak liflerden oluşturulan ipliklerdir. Bu liflerden elde edilen ipliklerden, ipek kumaş üretiminde yararlanılır. İpek ipliği çok sağlam ve esnektir. İpek, özel nakışlar ya da dikiş projeleri için oldukça değerli ve özel bir ipliktir. Tabiattaki bütün doğal liflerin en değerlisidir.

Tekstüre İplikler

Tekstüre iplik devamlı (kontinü) liflerden üretilen, hava jetli tekstüre, yalancı bükümlü tekstüre gibi işlemler uygulayarak kıvrımlı, hacimli ve/veya elastik özellikler kazandırılmış ipliklere denir.
Tekstüre iplikler, elastikiyet, hacim, nem alma, örtme kabiliyeti gibi fiziki özellikleri yükseltilmiş; termoplastik özellikleri çeşitli mekanik etkilerle kalıcı ve belirli olarak değişikliğe uğratılmış ipliklerdir.

Organik İplikler

Organik iplikler, doğada bulunan, zirai işleme maruz bırakılmamış, kaliteli bir ürün olan organik pamuktan elde edilir. Bu iplikler, toprakla ve tarımsal faaliyetle başlayarak, son tüketiciye ulaşıncaya kadar her aşamasında kontrol altına alınır ve incelemeler sonrasında sertifikalandırılır.

Rejenere İplikler

Rejenere iplik tekstil atıklarının, pet şişe atıklarının geri dönüştürülmesi ile elde edilen bir iplik türüdür. Tekstilde yapımında başlangıç maddesi olarak doğal ham madde (selüloz veya protein) kullanılan, kimyasal işlemlerle esas molekül yapısı bozulmadan elde edilen liflere rejenere lif denir. Rejenere lifler, doğal polimerlerden kimyasal ve fiziksel işlemlerle yeniden şekillendirilerek bir lif çekim yöntemiyle filament hâlinde üretilirler.

Teknik İplikler

Teknik tekstil ürünlerinin üretiminde kullanılan iplik türüne teknik iplikler denir. Bu iplik türü ham madde, bulundukları form ve yapılasına göre sınıflandırılır. Kullanılan lifin türüne göre sentetik ve doğal, yapılarına ve formuna göre de filament, kesikli, katlı, kablo, saç örgü ve özlü iplikler olarak sınıflandırılır.

Elastan İplikler

Sentetil filament elyaflardan elde edilen iplik türüne elastan iplikler denir. Son derece yüksek bir elastik özelliğe sahip olan bu lifler başka liflerle (poliamid, pamuk, polyester, viskon, yün vb.) bir arada kullanılabilir. Dokuma, dar dokuma ve örme kumaş üretiminde kullanılan bir iplik çeşididir. Özellikle esnekliği ön planda olan mayo, streç giysiler, spor giysileri gibi ürünlerin üretiminde kullanılırlar.

Akrilik İplikler

Bir plastik türü olarak nitelendirilebilecek olan sentetik bir madde olan akrilikten elde edilen ipliklerdir. Akrilik özellikleri bakımından yüne en çok benzeyen elyaf türüdür. Dünya'nın artan yün ihtiyacı ile birlikte; yüne benzeyen ve yünün özelliklerine sahip yapay lif geliştirilmesi için yapılan çalışmalar sonucunda bulunmuştur.

Polyester İplikler

Polyester elyafından üretilmiş sentetik (tam yapay) iplik tipidir. Petrol türevi olan poliester iplikler filament olarak veya ştapel elyaftan eğrilerek üretilebilirler. Tekstüreli veya tekstüresiz olarak kullanılabilen poliester iplikler tekstilde önemli bir yere sahip sentetik ipliklerdir. Polyester iplikleri dokuma ve örme kumaşların üretiminde çok geniş bir kullanıma sahiptirler. Genel olarak bakıldığında; her türlü bayan ve erkek giyiminde, ev tekstillerinde (perde, mefruşat vb.) ve endüstriyel alanlarda (çadır, branda, yelken vb.) teknik tekstiller olarak kullanılmaktadır.

Naylon İplikler

Sentetik bir lif olan aynı zamanda halk arasında naylon iplik olarak da bilinen Polyamid, dünya üzerinde üretilen ilk sentetik liftir. Naylon lif türü elyaf ürünleriyle karıştırılarak kullanılır. Naylon ipliklerin genel özellikleri elastikiyet yapısının oldukça iyi olması, sürtünmelere karşı dayanıklı olması, kolay temizlenebilir olması, aşınmaya karşı dirençli olması olarak sıralanabilir.

Fantezi İplikler

Fantazi iplik, kullanılan ham madde, üretim ve materyal özellikleri değiştirilmek suretiyle farklı efektler verilerek üretilmiş, renk ve/veya form açısından dekoratif düzgünsüzlük içeren, klasik iplik yapısından farklı iplik tipidir. Daha çok görsel özelliği ön planda olan kumaşlar elde etmek için üretilen iplik türüdür. Fantazi iplikler insanların hayal gücü ile ilgili olduğundan oldukça geniş bir çeşitlilik sunmaktadır. Günümüzde sıklıkla kullanılan fantezi iplik türleri lup, bukle, hav, düğüm ve düz ipliklerdir. 

Polipropilen İplikler

Tekstil sektöründe kullanılan en hafif ve kullanışlı iplik olarak kabul edilen polipropilen iplik, pp iplik ve polip iplik olarak da isimlendirilir. Doğaya dönüşüm ve tekrar kullanılabilirlik açısından da diğer birçok iplik türevinden daha avantajlı bir konumda bulunur. İhtiyaç duyulan oranlarda yüksek mukavemet özelliği de kazandırılabilen bir iplik türüdür. Teknik özellikleri sebebiyle sadece dar dokuma sektörü tarafından en çok tercih edilen ve kullanılan iplik türü olmakla kalmayıp, ev tekstili, çorap ve halı imalatı gibi çok farklı alan ve sektörlerde de tercih edilerek kullanılır.

Metalik İplikler

Metalik lifler, metal alaşımları, plastik kaplı metal, metal kaplı plastik veya tamamen metalle kaplı bir çekirdekten üretilmiş liflerdir. Günümüz metal elyaf endüstrisi, çeşitli uygulamalar için temel olarak paslanmaz çelik, nikel, titanyum, bakır ve alüminyumdan elyaflar sunmaktadır.
Metalik lifler, altın, gümüş, bakır, nikel ve alüminyum madenlerinden yapılan çubukları, çekerek ve mümkün olduğunca incelterek elde edilir. Diğer yapay liflerin üretilmesi gibi yumuşatılarak ve delikli aparatlardan (düzelerden) geçirilerek üretilir. Elde edilen rulo şeklindeki lif 0,2-0,8 mm. kesilerek metalik elyaf meydana gelir.
Özel olarak inceltilen madensel liflerin nakışta iplik olarak kullanılan türüne, sırma; ipek, pamuk veya naylon iplikler üzerine sarılan türüne, sim denir. Dekorasyonda ve fantezi giyim eşyalarının dokunmasında; ayrıca ayakkabı, aksesuar, kurdelelerde kullanılır. Bu tür iplikler genellikle kumaşın bütününde değil, bir kısmında dekoratif amaçlı kullanılır.

El Örgü İplikleri

Örgü ipleri farklı lif ve malzemelerden üretilmektedir. Örgü ipleri %100 organik pamuk, doğal keten, alpaka, kaşmir gibi doğal ürünlerden olabilir. Örgü ipleri çevre dostu iplikler ve doğal liften üretilen iplikler olarak iki gruba ayrılabilir. Doğal liflerden üretilen örgü ip çeşitlerinden ilki pamuk ve pamuk bitkilerinden yapılan iplerdir. Bir diğer doğal lif türü ise yündür. Farklı ağırlığa ve dokuya sahip yün iplikler eğirme işlemi yapılarak istenilen kalınlıkta iplere dönüştürülür. Özellikle merinos yün sıklıkla tercih edilmektedir. Kaşmir doğal lifler içinde en yumuşak olan iplerin üretildiği bir çeşittir. Doğal liflerden üretilen örgü ip çeşidi ipektir. İpek böceğinden larvalarından üretilen ip, düzgün ve hafifliği ile kaşmirden sonra gelen ve lüks iplikler sınıfında bulunan bir ip çeşididir.